مدرسه علمیه فاطمیه اندان خمینی شهر

روح بزرگ انسانهاى خود ساخته و پاك به دیگران هم، پاكى و ایمان مى‏آموزد. صداقت و فداكارى ایثارگران در راه خدا الهام بخش تعهد و فداكارى است. حماسه‏هاى جهاد و شهادت مردان بزرگ اسلام، مجاهد ساز و شهید پرور است. عظمت انسانى چهره‏هاى پرفروغ تاریخ خونبار ما اسوه همه كسانى است كه در زندگى به هدفهایى والاتر از خوردن و خوابیدن اعتقاد دارند و ارزشهاى متعالى را مى‏جویند. انسانهاى نمونه از نظر ایمان، اخلاق، شهامت، جوانمردى و استقامت، همیشه زینت تاریخ بوده و هستند.

«مسلم بن عقیل‏» یكى از این چهره‏هاست. شنیدن نام این انسان والا و سرباز فداكار راه حق، یاد آور همه خوبیها، رشادتها و جوانمردیهاست;

حماسه مسلم‏بن عقیل در كوفه، پیش درآمدى بر نهضت عظیم عاشورا بود; و خود مسلم، پیشاهنگ نهضت‏سیدالشهدا علیه‏السلام و سفیر انقلاب كربلا و پیشمرگ حماسه تاریخ‏ساز و جاویدان عاشورا بود.

دست مهربان و نوازشگر امام که بر سر دختر تو کشیده مى شد، اعلامیه اى بود، اعلامیه وصال مسلم به ملکوت تو در عرفه شهید شدى تا دعاى ، عرفه مولى الکونین را تفسیر کنى و حماسه مسلم بودن و تسلیم نشدن را بیافرینى .

1ـ رواج سبک ها و اشعار غنایی، مبتذل، تقلیدی
در بعضی مراسمات عزاداری استفاده از موسیقی ها ی لهوی و حرام رواج پیدا کرده است. ادبیات غنایی در تاریخ ادبیات ما تاریخی طولانی است بویژه آن که این نوع ادبیات در پیوند با ادبیات عرفانی، معنایی دگرگون با همان الفاظ یافته است. امروزه به نظر می آید که رویکرد غالب جامعه و مداحان به اشعار حماسی بیشتر به سوی این شعر است. در دوره جدید شعر محوریت و جایگاه حاکم پیشین خود را در مداحی ها از دست داده و به عنصری حاشیه ای تبدیل گشته است. از ا ین جهت دانش توده مداحان درباره ادبیات و شعر چندان مناسب نیست.
امروز شاهد گسترش ادبیات غنایی هستیم و می بینیم کلمات و الفاظی همانند عشق، عاشقی، عاشقتم. می و مستی و دیگر کلمات در این ردیف وارد ادبیات مداحی شده و تکرار می شود. البته این مساله به خودی خود چیز منفی نیست ولی کاربرد مبتذل آن قابل قبول نمی باشد.
برخی مداحان ترانه های طاغوتی و یا لس آنجلسی را گوش می دهند و با همان آهنگ محتوا را عوض می کنند که قطعاً چنین کاری خلاف موازین اسلامی است. در بعضی از عزاداری ها به جای نوحه خوانی فقط آهنگ نواخته می شود و زنجیر می زنند که موجب وهن عزاداری می شود.
در مراسم عزاداری از هر آهنگی و از هر تعبیری نمی توان استفاده کرد. شأن عزاداری امام حسین (ع) بالاتر از این است که با این آهنگ ها و تعابیر سبک مخلوط شود. مقام معظم رهبری به مداحان تاکید می فرمایند که هر آهنگی به درد مجالس عزاداری نمی خورد.«نکته سوم، هنر تفهیم است. هر آهنگ و آوازی به درد شما نمی خورد. آهنگ و آواز خاصی به درد شما می خورد آن هم با شیوه بیان خاص مداحی، اگر کار مهم نبود من در بیان این جزییات معطل نمی شدم. اما کار خیلی مهم است. اگر این کار، خوب انجام بگیرد که بحمدا… ما در طول سال های متمادی بسیاری از برادران را دیدیم که این کار را خوب هم انجام می دادند و می دهند. نقش فوق العاده موثر ووالایی در پیشرفت فکری و اعتقادی واسلامی جامعه ما خواهد داشت» (1)
مقام معظم رهبری مداحان را از بکارگیری آهنگ های نامناسب ، سبک و تقلیدی از خوانندگان مبتذل پرهیز می دهند .
«نکته آخر هم آهنگ است. من شنیده ام در مواردی از آهنگ های نامناسب استفاده می شود . مثلا فلان خواننده طاغوتی یا غیر طاغوتی شعر عشقی چرندی را با آهنگی خوانده، حالا ما بیاییم در مجلس امام حسین (ع) و برای عشاق امام حسین (ع) آیات والای معرفت را در این آهنگ بریزیم و بنا کنیم آن را خواندن، این خیلی بد است. خودتان آهنگ بسازید. این همه ذوق و این همه هنر وجود دارد. یقیناً در جمع علاقه مندان به این جریان کسانی هستند که می توانند آهنگ های خوب مخصوص مداحی بسازند. آهنگ عزا، آهنگ شادی» (2)
مقام معظم رهبری مداحان را از تقلید موسیقی غربی بازداشته و بر نوآوری در عرصه موسیقی اصیل ایرانی تاکید می نمایند:«مادرقدیم از زبان موسیقیدان های معروف شنیده بودیم که می گفتند موسیقی اصیل ایرانی را نوحه خوان ها و شیعه خوان ها حفظ کرده اند.
موافق خوان ، مخالف خوان، علی اکبر خوان، قاسم خوان، هر کدام یک دستگاهی را به اینها می دادند که باید در آن دستگاه بخوانند. این موجب شد که موسیقی نانوشته ایرانی که نه نت داشت نه نوشته داشت و نه چیز دیگری داشت بتواند برسد به دست کسانی که اینها را با نت و شیوه های جدید بتوانند ثبت و ضبط کنند. حالا جوان امروز چه خواننده رادیو و تلویزیون که متاسفانه آنجا از این جهت وضع خوبی ندارد چه خواننده جلسه مداحی، ناگهان بیاید آهنگ های اروپایی را آن هم به شکل غلط و با بلد بنا کند به خواندن سبک هایی که فرض کنید حالا فلان خواننده غربی یا مقلد غرب آن غربی یک وقتی خوانده ما این را از او یاد بگیریم و بنا کنیم خواندن که قبل از انقلاب هم متاسفانه همین کارها را کردند.
موسیقی اصیل ایرانی را که می توانست نوع حلال هم داشته باشد. البته همان موسیقی اصیل یک نوعش هم حرام است. فرقی بین ایرانی و غیر ایرانی نیست. همان را هم ضایع کردند. البته بعد از انقلاب بهتر شد. اما حالا مثلا مداح یا خواننده ما بیاید در رادیو و تلویزیون به تقلید آن هم غلط آهنگ غربی یا آهنگ لهو را در مجلس ایمان و در مجلس معنویت تکرار کند. این درست نیست. این غلط است، نوآوری، درست ، اما نه اینجور این مربوط به آهنگ است. البته صدای خوب را می توان با آهنگ بد خراب کرد . صدای متوسط را می توان با آهنگ خوب آرایش داد و خود آهنگ یک مساله است». (3)
2 ـ اکتفا صرف به مداحی در عزاداری ها
اکتفا به مداحی و سینه زنی آسیب دیگر مجالس عزاداری است. مجالس عزاداری امام حسین برپا می شود تا معرفت ما نسبت به تاریخ اسلام و معارف اسلامی بیشتر بشود. باید در مجالس عزاداری شور را با شعور پیوند داد. مجلس عزاداری در طول تاریخ منشأ روشنگری و ره یابی به حقیقت بوده است. مقام معظم رهبری می فرمایند که عزاداری ها نباید فقط سینه زنی و زنجیر زنی باشد بلکه باید همراه با معارف اسلامی باشد.«نباید بگذارید منبر ده دقیقه یا بیست دقیقه ای شما از معارف خالی بماند. امسال دیدم بعضی از برادران مداح در ماه محرم و در دهه فاطمیه بحمدا…. این نکته را رعایت کرده بودند» (4)
مقام معظم رهبری به مداحان می فرمایند وقت مردم را بیهوده تلف نکنید:
«امروز خوشبختانه اقبال مردم به این حرفه و هنر چند پهلو و چند جانبه زیاد است. جوان ها در تهران و شهرستان ها به جلسات مداحی علاقه و توجه دارند. این مسوولیت شما آقایان مداح را مضاعف می کند.
مبادا پانصد هزار نفر، هزار نفر ، گاهی ده هزار نفر در جلسه ای جمع شوند و یک ساعت برای آنها نغمه سرایی بشود اما چیزی به آنها داده نشود. شما در این یک ساعت می توانید چیزهای زیادی را به شعر خوب منتقل کنید. البته شعر خوب همانطور که گفتیم تنها شعری نیست که معانی خوبی دارد. بلکه باید شعر هنرمندانه باشد و الفاظ خوب و کلمات مناسب هم در آن به کار رفته باشد»(5)

1. بیانات مقامات معظم رهبری در دیدار جمعی از مداحان 17/10/69
2. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از مداحان 5/5/84
3. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از مداحان 14/4/86
4. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از مداحان 5/5/84
5. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از مداحان 18/6/80

فرهنگ عاشورا از دیر باز به دلیل ارزش واهمیت آن همیشه مورد توجه دوست ودشمن بوده است. در طول تاریخ ظالمان و مستکبران همیشه به دلیل ماهیت ظلم ستیزی عاشورا با آن مخالف بوده اند. ارزش معنوی و انسان ساز و اصلاح گر عاشورا موجب گردیده است که آسیب های زیادی از دوست و دشمن به آن وارد شود. عاشورا دارای بعد شکلی و بعد ماهیتی است.
این آسیب ها هم جنبه ماهیتی و محتوایی حادثه عاشورا را و هم جنبه شکلی آن را مورد هجوم قرار داده است. جنبه عاطفی و تراژدیک حادثه عاشورا به بعد ملکوتی ، عاشقانه و عقلانی آن غلبه پیدا کرده است. در شرایط امروز دسیسه دشمنان هم برای تغییر مفاهیم و ماهیت ارزش های متعالی مثل عاشورا بیشتر شده است.
البته این دسیسه ها برای بد معرفی کردن چهره دین سابقه طولانی دارد. در زمان اتحاد جماهیر شوروی در مناطق شیعه نشین دستور داده بودند مساجد تعطیل شده و مردم نماز جماعت برگزار نکنند و عزاداری ممنوع بود ولی قمه زنی که یک امر خرافی بود و چهره نورانی مکتب شیعه را مخدوش می کرد ،آزاد بود. دلیلش هم این بود که کمونیست ها آن عمل خرافی را بهترین راه دین گریزی می دانستند. البته در کنار دسیسه های دشمنان افراد جاهل که مغزشان تعطیل است در ترویج و گسترش این خرافه ها وآسیب هانقش زیادی داشته اند.
البته علمای دین به تناسب توان خود و زمینه های پذیرش با این عوامل خرافات مبارزات مستمری داشته اند . اما بعد از انقلاب اسلامی هم دسیسه هابیشتر شده وهم مبارزات بااین دسیسه ها و خرافات از طرف علما و مراجع معظم و بویژه مقام معظم رهبری به شکل جدی تری برای زدودن چهره مذهب شیعه از خرافات صورت پذیرفته است.
الف ـ آسیب های محتوایی حادثه عاشورا
ترسیم ناقص و یک بعدی از سیمای معصومین توجه بیش از حد و صرف به جنبه قداست و ملکوتی بودن معصومین و تاکید بر این که علم غیب ولایت تکوینی دارند و درمقابل غفلت کردن از جنبه مادی و زمینی آنان و چشم پوشی از الگو بودن آنان در زندگی در واقع طرح یک جانبه سیمای معصومین است و برعکس همین مطلب هم وجود دارد و در هر دو صورت تصویری ناقص و یک بعدی از شخصیت معصومین است.
امام حسین (ع) انسانی با اهداف الهی و با عملکردی تکلیف گرایانه بوده است. لذا شخصیت کامل او امروز می تواند الگوی ما باشد. اما متاسفانه در بعضی مراسمات عزاداری ترسیمی ناقص و سطحی و یک بعدی از ایشان انجام می پذیرد. بطور مثال در برخی موارد حتی از بعد ملکوتی و مناقب معنوی امام حسین (ع) و یارانش چشم پوشی می شود و در عوض به توصیف چشم و ابروی آنها پرداخته می شود.این یک نوع تصویرپردازی مبتذل ، سطحی و عوامانه منحرف از عاشورا است.
مقام معظم رهبری در این خصوص می فرمایند: «چیز دیگری که بنده در بعضی از خوانندگان جلسات مداحی اطلاع پیدا کردم استفاده از مدح ها و تمجیدهای بی معناست که گاهی هم مضر است. فرض کنید راجع به حضرت ابوالفضل (ع) صحبت می شود. بنا کنند از چشم و ابروی آن بزرگوار تعریف کردن مثلا قربون چشمت بشم. مگر چشم قشنگ در دنیا کم است؟ مگر ارزش ابوالفضل (ع) به چشمهایش بوده! اصلا شما اگر اباالفضل را دیده اید و می دانید چشمش چگونه بوده؟ اینها سطح معارف دینی ما را پایین می آورد. معارف شیعه در اوج اعتلاست.
معارف شیعی، معارفی است که یک فیلسوف در غرب پرورش یافته با مفاهیم غربی و بزرگ شده آشنا با معارف فلسفی غرب مثل هانری کربن را می آورد دو زانو جلو علامه طباطبایی می نشاند او را خاضع می کند و می شود مروج شیعه و معارف آن در اروپا. معارف شیعه را باید در همه سطوح عرضه کرد. از سطوح ذهن متوسط وعامی بگیرید تا سطوح بالاترین فیلسوف ها، با این معارف نباید شوخی کنیم» (1)
1. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مداحان و ذاکرین اهل بیت (ع) 5/5/84

خدایا! مرا بخاطر گناهانی که در طول روز با هزاران قدرت عقل توجیهشان می کنم ببخش!

شهید مصطفی چمران

رسول اکرم (ص) فرمودند: چهار چیز است که در هر که باشد خداوند سیئات او را اگر چه از سر تا قدم او باشد به حسنات تبدیل میکند: صدق و راستی، حیا و پاکدامنی، حُسن خلق، خوش اخلاقی و شکر نسبت به نعمت های الهی.

منبع الکافی ج2،ص107