چکیده
شفاعت از ماده ی شفع به معنای جفت آمده است که معنای اصطلاحی آن این است که شفاعت همان کمک کردن اولیای خداست به اذن خدا به افرادی که در عین گنهکار بودن پیوند ایمانی خود را با خدا وبا اولیای اوقطع نکرده اند.
شفاعت از جهات متفاوتی ، تقسیم های متفاوتی دارد.
1. شفاعت تکوینی وتشریعی که خداوند هم در جهت تکوینی وهم در جهت تشریع ، شفیع انسان است.
2. شفاعت مثبت ومنفی که شفاعت مثبت قرآن مورد تأیید قرار داده ، منفی آن که قرآن آن را رد کرده است .
3. شفاعت رهبری ومغفرت است که نوع اول شفاعتی که شامل نجات از عذاب ورسیدن به حسنات است ونوع دوم شفاعتی است که تأثیر آن در از بین بردن عذاب است.
4. شفاعت دنیوی واخروی که شفاعت دنیوی شامل توبه وعمل صالح وغیره می شود اما شفاعت اخروی شامل انبیاء وپیامبران وملائکه وشهدا می باشد .در ادامه آثار تربیتی شفاعت بیان شده است .مانند اینکه شفاعت مایه امیدواری است که پدید آورنده ی امید در دل گنهکاران می شود ودیگر اینکه نتیجه شفاعت یا آمرزش گناه است یا ترفیع درجه یا هر دو را شامل می شود.
آیات در مورد شفاعت به چهار گروه مشخص که هر کدام هدفی را تعقیب می کنند ، تقسیم می شوند دسته اول آیاتی که شفاعت را مخصوص خدا می داند ودسته دوم آیاتی که شفاعت را به طور کلی نفی می کند ودسته سوم شفاعت را منوط به اذن خدا می داند ودسته چهارم آیاتی که برای شفاعت کننده یا شفاعت شونده است پس از بیان دسته بندی آیات شرایط شفاعت کننده گان وشفاعت شونده گان مطرح شده است .
در ادامه كساني كه مورد شفاعت واقع نميشوند مانند کفار ، ستمگران ، کسانیکه دشمن خاندان رسول (صلی الله علیه وآله وسلم) باشند وکسانی که آنها را اذیت می کنند ، بيان شده است
اما بحث اصلی ومهم که درپیش روست بحث اشکالات وانتقادات وشبهاتی است که مطرح می شود از قبیل اینکه آیا شفاعت مایه ی جرأت افراد می گردد ویا اینکه شفاعت نوعی پارتی بازی است ویا اینکه شفاعت با توحید در تضاد است که پاسخهای مستدل وگویایی ارائه شده است .ودر نهایت این مسئله مهم بیان گردیده که شفاعت در اسلام از جایگاه والایی برخوردار است که می طلبد پیرامون آن کنکاش های در خور به عمل آید.
کلید واژه:
شفاعت ، شبهه ، شفاعت کنندگان، شفاعت شوندگان، شبهات شفاعت.